Over ‘woekering’
15 juli 2022
Afgelopen weekend ben ik te gast in het huis van een vriendin en haar man in Zuid-Frankrijk. Boven op een berg, in ‘the middle of nowhere’, creeëren zij een fantastische eigen plek op een voormalige ruïne. Het huis is al jaren in de familie en wordt stukje bij beetje opgeknapt. Het is een unieke plek, gelegen midden in het groen, dichtbij het lieflijke Franse plaatsje Olargues. Het is hun droom om van deze plek een echte beleving te maken met een moestuin waar je je eigen groenten en kruiden kunt plukken. Op hun website staat: ‘dat is hard werken en nooit klaar…’ en dat is een understatement!
Omdat zij daarnaast nog een baan in NL hebben en dus niet altijd daar ter plekke zijn is het altijd weer afwachten wat je aantreft bij aankomst. Als wij er zijn, staat het onkruid metershoog in de moestuin…De eerder gezaaide paprika’s en watermeloen zijn volledig overwoekerd door een of ander onkruid, net zoals de zo zorgvuldig aangelegde paadjes van mooi natuursteen.
Definitie
Als ik het woordenboek erop nasla staat er als definitie van woekeren: ‘iets dat zich ontwikkelt en toeneemt ten koste van iets anders’. In dit geval is het onkruid dominant en verdringt de net ontkiemende jonge zaailingen.
Tijd om aan de slag te gaan! We trekken het onkruid eruit, niet alleen boven de grond, maar ook de wortels, diep onder de grond. Want anders staat het er volgende week weer….We bevrijden de jonge paprika’s, en watermeloen zaailingen, en zorgen dat ze weer voldoende licht en lucht hebben om te groeien. Op de kaalgemaakte moestuinbedden zaaien we courgettes, worteltjes en pastinaak, zodat de bewoners straks lekker uit eigen tuin kunnen eten.
Groeispurt
Als ik thuiskom na paar dagen Frankrijk zie ik dat ook in mijn eigen tuin een aantal soorten behoorlijk aan het woekeren zijn. De framboos is meer dan een meter hoger gegroeid en komt op de gekste plekken boven de grond met nieuwe scheuten. De smeerwortel is helemaal uitgedijd, en ook de pompoen scheuten maken een grote groeispurt door….juli is een groeimaand en door warme temperaturen in combinatie met af en toe regen groeit alles als een gek. Gelukkig zit de munt in potten, want ook munt heeft de neiging om door de hele tuin te gaan woekeren. En dat gaat ten koste van andere planten in de tuin.
Eeuwige groei bestaat niet in de natuur
Terwijl ik stappen onderneem om de groei van deze woekeraars tegen te gaan, bedenk ik me het volgende. De strijd tegen onkruid is in de natuur veel meer in evenwicht. Gezonde ecosystemen zijn in balans, en er is sprake van co-creatie en samenwerking. Oneindige groei bestaat niet in de natuur. Hoewel er altijd ontwikkeling is volgt dit een cyclische beweging. Tegenover de groei in de lente en zomer staat ook afbraak in de herfst. In alle gezonde ecosytemen zie je netto weinig groei omdat er altijd op den duur ook verval is. Bijvoorbeeld door brand, vulkaanuitbarstingen, overstromingen of andere zaken waardoor een ecosyteem tijdelijk instort. In alle ecosystemen is een voortdurende beweging gaande. Van opbouw, naar exploitatie, naar bestendiging en afbraak. De zgn. lemniscaat van verandering.
Over dominantie gesproken
Terwijl ik bezig ben met het in toom houden van de woekeraars in mijn tuin, bedenk ik me dat er ook organisaties/bedrijven zijn die altijd maar willen blijven groeien. Die focus op groei, macht en competitie leidt uiteindelijk tot uitputting. De nadruk op maximalisatie is niet houdbaar. Groei en afbraak maar ook inspanning en ontspanning in het economisch systeem zouden meer met elkaar in balans moeten komen. Dan blijft het evenwicht bewaard en kan er soepel worden aangepast aan veranderende omstandigheden.
Om nog maar niet te spreken van dominante persoonlijkheden op de werkvloer die ervoor zorgen dat het werkplezier je wordt ontnomen, en jonge talenten zich niet kunnen ontwikkelen. De mensen die het zonlicht wegkapen, en zich ten koste van anderen ontwikkelen. Iedereen heeft ze wel eens op de werkvloer gezien….
Spiegel van de natuur
Eens in de zoveel tijd is het goed om je organisatie eens op de volgende punten te evalueren:
Hoe gaat jouw organisatie om met groei targets?
Wanneer zijn jullie tevreden?
En in hoeverre leidt eventuele woekering tot verdringing van andere ‘soorten’?
Hoe zorgen jullie voor de talenten in de organisatie? Krijgen ze voldoende ruimte zich te ontwikkelen?
Bij PLUK trainingslocatie vind je een unieke plek om eens te filosoferen over dit onderwerp. Bij de woekerende framboos krijg je een confrontrerende spiegel om dit onderwerp bespreekbaar te maken. Omringd door het natuurlijke ecosysteem kunnen jullie nieuwe inspiratie opdoen. De tuin is mijn dagelijkse inspiratie voor groei en bloei.
Kom je ook een keer een kijkje nemen? Informeer gerust naar de mogelijkheden voor een teamsessie!