Hoe zorg je voor een vruchtbare bodem?
19 februari 2021
Terwijl de lente aan de horizon gloort, is het nieuwe in de natuur nog pril en kwetsbaar. Boven de grond is er nog weinig leven en kleur te zien, maar ondergronds zijn er al belangrijke processen aan de gang. Ik vergelijk het soms wel eens met organisaties. Waar je bij een eerste bezoek niet direct kunt zien wat voor een cultuur er binnen de groep heerst. Je moet echt met een verkenning de diepte in, de bodem onderzoeken.
Zaden gedijen in een goede bedding
Elke moestuinier weet dat je eerst de bodem goed moet voorbewerken voordat je kan gaan beginnen met je teelt. In de biologische landbouw wordt niet de plant maar de bodem zo optimaal mogelijk gevoed en beschermd. Je kijkt o.a. naar de beschikbare ruimte en je analyseert het grondtype: het maakt namelijk nogal uit of je op zand- of klei- of veengrond zit. Je denkt vervolgens na over bewatering, licht/schaduw en welke mogelijkheden voor omheining tegen invloed van wind of dieren in de omgeving. Er wordt ruim afgewisseld in gewassen om te zorgen voor biodiversiteit. Ik ben zelf een paar jaar geleden gestart met een moestuin. Lekker experimenteren. Ondanks dat je niet rechtstreeks invloed hebt op de groei van het nieuwe, kun je wel zorgen voor de juiste voedende omstandigheden.
Een moestuin in vergelijking met een organisatiecultuur?
Ik vergelijk de bodem van een moestuin wel eens met de cultuur van een organisatie zoals je kunt kijken naar een voedingsbodem voor de tuin. Mijn analyse, oftewel het ontginningsproces, start met vragen als welk type organisatie heb ik mee te maken? Is het een bureaucratie (top-down structuur) of een adhocratie (bottom-up). Hoe is de organisatie ingericht? Welke processen en structuren zijn er aanwezig om de medewerkers te faciliteren? Is er genoeg ruimte in de agenda, zodat de nieuwe plannen de tijd en aandacht krijgen die ze zouden moeten verdienen? Wat moet er nog worden bijgeleerd en welke mogelijkheden zijn daarvoor? Welke onderhoud en herstel van materialen en middelen is nodig? Ofwel welke ondersteuning is aanwezig of kan daar nog meer in worden geïnvesteerd?
Rijke grond leidt tot een goede oogst
Ik heb in het bedrijfsleven mogen bijdragen aan verschillende organisatiewijzigingen, transformaties en integraties bij verschillende typen organisaties. Daarnaast heb ik in diverse interim rollen in veel verschillende soorten bedrijven gewerkt. In mijn ervaring ligt een belangrijke vraag bij het ontwerp van de organisatie, oftewel het inrichten van de bodem, en nadenken over welke cultuur na te streven is. Welke rollen en verantwoordelijkheden zijn er en hoe is het bestuurlijk geregeld? Het is belangrijk daar eerst met een team overeenstemming over te bereiken alvorens de volgende stap te zetten.
Een teamsessie op een externe locatie kan helpen met de ontginning van dit vraagstuk.
De dynamiek van het afgelopen jaar heeft behoorlijk wat organisaties aan het denken gebracht over hun eigen organisatie inrichting. Hoe is het gesteld met de flexibiliteit en de veerkracht om met alle veranderingen om te gaan? Hoe kunnen daarin aanpassingen worden gedaan? In sommige bedrijven is juist nu de keuze gemaakt de organisatie te wijzigen in zelfsturende teams voor meer wendbaarheid en om beter te kunnen inspelen op de behoefte van de klant.
Heb jij ook behoefte om je organisatie ontwerp eens goed onder de loep te nemen? Neem dan de tijd om met je team te gaan ontginnen. Met je voeten in de klei kom je vaak tot heldere inzichten. Vind de antwoorden samen in een externe, inspirerende omgeving, omringd door de natuur. Dan kun je daarna snel aan je (ver)nieuwde organisatie gaan bouwen.
Het voorjaar komt eraan. En hopelijk mogen we binnenkort weer fysiek samenkomen, de bodem onderzoeken. Informeer naar de mogelijkheden.